رژیم غذایی پرچرب همراه با فروکتوز به کبد آسیب‌های متابولیکی جدی وارد می‌کند
6 اکتبر2017- ما می‌دانیم که افزایش مصرف فروکتوز(به عنوان مثال شربت ذرت که حاوی مقادیر زیادی فروکتوز است) یکی از کاتالیزورهای مبارزه با افزایش وزن و توسعه‌ی بیماری کبد چرب است که در میان افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بسیار شایع می‌باشد.
محققان مرکز تحقیقات دیابت جاسلین در این مطالعه‌ی جدید به بررسی کیفیت رژیم غذایی بر متابولیسم شکر بویژه فروکتوز در کبد، صرفنظر از میزان مصرف آنها پرداختند.
دانشمندان به مدت 10هفته، موشها را با یک رژیم غذایی استاندارد(23 درصد پروتئین، 22 درصد چربی و 55 درصد کربوهیدرات) یا با یک رژیم پرچرب و کم کربوهیدرات (20 درصد پروتئین، 60 درصد چربی و 20 درصد کربوهیدرات) همراه با آب حاوی 30 درصد فروکتوز یا 30 درصد گلوکز تغذیه کردند.
سپس میزان تحمل گلوکز، غلظت انسولین، تولید تری‌گلیسرید و تغییرات بیان ژن وهمچنین تغییرات غلظت متابولیت‌های مختلف را در کبد بررسی کردند.
نتایج این آزمایشات نشان داد که رژیم غذایی حاوی چربی بالا و فروکتوز منجر به تغییراتی در بیان ژنهای مرتبط با متابولیسم انرژی کبدی و سنتز اسیدهای چرب می‌شود که نتیجه‌ی آن کاهش سیگنالینگ انسولین در کبد است.
موشهایی که با رژیم غذایی پرچرب همراه با فروکتوز تغذیه شده بودند، اضافه وزن بیشتری داشتند و نسبت به گروه گلوکز، در برابر انسولین مقاومت بالاتری نشان می دادند اما در هر دو گروه ذخایری از چربی در کبد مشاهده شد که ترکیب آنها کاملاً با هم تفاوت داشت.
علاوه بر این، تولید آنزیمی به نام ketohexokinaseیا Khkدرکبد موشهایی که از آب حاوی فروکتوز استفاده می کردند، افزایش یافته بود. جالب توجه اینست که در بیماران مبتلا به کبد چرب، غلظت آنزیم Khkافزایش می‌یابد.
هنگامیکه محققان تلاش کردند که میزان این آنزیم را کاهش دهند که برای تجزیه‌ی فروکتوز ضروری است( اما برای گلوکز نه چندان)، وزن کبد بطور چشمگیری کاهش یافت و تحمل گلوکز در میان موشهای تحت رژیم غذایی پرچرب و فروکتوز زیاد، بهبود یافت. به طورکلی این مطالعه نشان داد که سلولهای کبدی فروکتوز و گلوکز را به روشهای بسیار متفاوتی متابولیز می‌کنند، بویژه اگر رژیم غذایی موش حاوی مقادیر زیادی چربی باشد. با این حال هنوز سوالات زیادی در مورد چگونگی استفاده از این اطلاعات برای انسان باقی مانده است. تحقیقات حیوانی برای ایجاد چنین فرضیه‌هایی بسیار مفید هستند، اما فیزیولوژی حیوانات با انسان بسیار متفاوت است، رژیم‌های غذایی حاوی چربی زیاد که در آزمایشگاه به حیوانات داده می‌شود (مانند گوشت خوک و سویا) با آنچه به طور معمول انسانها می‌خورند، بسیار تفاوت دارد.
مهمتر ازهمه اینکه، رژیمهایی که حاوی مقادیر زیادی چربی هستند، قابلیت نفوذپذیری بیشتری در روده دارند و بیماری کبد چرب نیز با افزایش نفوذپذیری روده ارتباط دارد. روده‌ی انسان با روده‌ی موش تفاوت دارد و این به دلیل انواع مختلف باکتریهایی است که در روده‌ی ما ساکن می باشند. به همین دلیل به تحقیقات بیشتری در مورد انسان برای تایید ارتباط بین رژیم‌های غذایی پرچرب و مصرف فروکتوز بالا و ارتباط آن با عوارض نامطلوب کبدی نیاز داریم.
منبع:
www.diabetes.co.uk/news/2017/oct/high-fat-diet-plus-fructose-creates-metabolic-mayhem-in-the-liver,-says-new-study-92758644.html